Русско-киргизский словарь - о

о I

(об, обо)

предлог

1. с вин. п. (при обозначении соприкосновения, столкновения) -га;

опереться о край стола столдун четине жөлөнүү;

споткнуться о камень ташка мүдүрүлүү;

2. с предл. п. (в наречных выражениях):

бок о бок жанаша;

стена об стену стеналаш, жанаша;

3. с предл. п. (при указании на предмет, на который направлена мысль, речь, чувство) жөнүндө, тууралу;

лекция о диалектическом материализме диалектикалык материализм жөнүндө лекция;

весть о победе жеңиш жөнүндөгү кабар;

заботиться о детях балдар жөнүндө камкордук кылуу;

разговаривать о ком-либо бирөө жөнүндө сүйлөшүү;

4. с предл. п. (при обозначении числа однородных частей) -дуу;

стол о трёх ножках үч буттуу стол;

рука об руку кол кармашып;

палка о двух концах погов. темирдин эки башы да ысык;

палец о палец не ударил чөп башын сындырып да койгон жок.

о II

межд.

1. (при обращении) о, ой;

о родина-мать! о, родина-эне!;

о друзья! о, достор!;

2. (при выражении восхищения, удивления, сожаления) ой, о, ай;

о, как хорошо! ой, кандай жакшы!;

о, если бы ты видел! ой, эгерде сен көргөн болсоң!;

о, как жаль! ай, аттигин-ай!;

3. (при усилении утверждения, отрицания) ооба, э;

о, да! ооба, ошондой!, э, ошондой!

о III

приставка,

төмөнкү маанидеги этиштерди түзөт:

1) кандайдыр болуу, бир нерсеге айлануу; мис: окаменеть таш болуп калуу; округлить төгөрөктөө, тоголоктоо;

2) предметтин үстү жагынын баарына таралган, аны кучагына бардык жагынан алгак же болбосо бир катар предметтерге таралган аракет, кыймыл; мис. оклеить каптап желимдөө, желимдеп каптоо;

охватить кучагына алуу.